Dalam
menjalani kesibukan rutin seharian keselamatan dan kebersihan makanan mesti
diutamakan. Faktor cuaca dan kekurangan bekalan air boleh menyebabkan risiko
keracunan makanan akan meningkat jika langkah-langkah pencegahan tidak dititikberatkan.
Kesihatan berkait rapat dengan nutrisi atau pemakanan seseorang kerana
pemakanan yang sesuai menghasilkan kesihatan yang baik manakala pemakanan yang
tidak sesuai menjejaskan kesihatan atau menyebabkan penyakit. Pemakanan yang
sihat sangat penting sebagai bekalan tenaga bagi pergerakan, bekalan
nutrien-nutrien. Oleh itu, kebersihan memainkan peranan penting dalam usaha
kita untuk mengelakkan sebarang penyakit.
Baru-baru
ini kita dikejutkan tiga orang mati dan dua orang lagi kritikal disebabkan oleh
keracunan makanan ketika menghadiri majlis kenduri kahwin di Yan. Hidangan yang
disediakan dalam jamuan tersebut ialah ayam masak merah, gulai terung ikan
talam dan kerabu pucuk paku dikatakan menjadi menu utama yang dihidangkan
kepada hadirin di majlis kenduri berkenaan. Difahamkan kesemua mangsa
menghadiri majlis kenduri yang sama dan mendapat simptom keracunan yang sama
berpunca daripada makanan yang dimakan.
Keracunan
makanan ialah sesuatu penyakit disebabkan oleh pengambilan makanan atau minuman
yang tercemar. Agen, perumah dan persekitaran merupakan tiga punca utama berlakunya
keracunan makanan. Keracunan berlaku apabila ketiga-tiga punca ini saling
bertindak balas. Pertama, agen merupakan bahan aktif atau media (biasanya kimia)
yang mengakibatkan keracunan. Menurut satu kajian, satu pertiga daripada kes
keracunan yang telah dirujuk ke sesebuah hospital tempatan berpunca daripada
bahan-bahan kegunaan rumah tangga.
Kedua,
perumah merujuk kepada individu yang terdedah kepada kemungkinan keracunan.
Faktor ini merangkumi umur, jantina, kematangan fizikal dan mental serta
peribadi individu. Satu kajian menunjukkan lebih daripada 90 peratus kes keracunan
melibatkan kanak-kanak berusia antara satu hingga 11 tahun. Ketiga, persekitaran
melibatkan kawasan rumah dan luar rumah. Kebanyakan kejadian keracunan berlaku
di rumah. Kawasan luar rumah melibatkan alam sekitar mengalami pencemaran
pelbagai bahan kimia toksin daripada sumber asli atau bahan buangan. Agen-agen
ini didapati dalam air, tanah, udara dan makanan.
Seterusnya,
langkah-langkah pencegahan berlakunya keracunan makanan antaranya mengutamakan
asas kebersihan makanan. Pencegahan keracunan makanan seharusnya bermula
daripada pembelian bahan mentah di pasar-pasar dan makanan di
restoran-restoran. Keselamatan makanan sentiasa difikirkan ketika penyimpanan,
pengendalian, memasak dan menghidangkannya. Kontaminasi makanan boleh dielakkan
dengan menutup makanan daripada dicemari oleh lalat, meminimumkan persentuhan
dengan makanan, memastikan makanan mentah dan makanan yang telah dimasak
diasingkan. Pembuangan sampah yang tidak sempurna juga boleh menyebakan
kontaminasi. Kehadiran haiwan peliharaan dan perosak juga perlu dielakkan bagi
memastikan persekitaran tempat memasak dalam keadaan bersih.
Penyakit
bawaan makanan adalah penyakit yang biasa menyerang orang ramai. Walau
bagaimanapun, ia dapat dielakkan dan dikawal sekiranya semua pihak memainkan
peranan masing-masing untuk melindungi makanan yang dimakan dari tercemar oleh
bahan pencemaran yang boleh menyebabkan penyakit. Amalan kebersihan perlu
dipraktikkan setiap masa. Keadaan cuaca panas dan ketiadaan bekalan air paip
bukanlah suatu alasan untuk tidak mematuhi amalan kebersihan jika sikap suka
kepada kebersihan telah sebati dalam diri setiap rakyat Malaysia. Oleh itu kita
sebagai rakyat yang peka perlu sama-sama memastikan diri dan keluarga selamat
dari gejala-gejala penyakit ini.
